جناس و انواع آن در ادبیات فارسی ومجاز های پر کاربرد بیشتر از 90 درصد تست های مجاز فقط با این کلمات

تعداد   16  اسلاید  وفایل پاورپوینت در حالت به صورت فشرده در قالب  winzipقابل دانلود می باشد.

فایل پاورپوینت است با برنامه آفیس باز می شود

جناس و انواع آن در ادبیات فارسی پایه هشتم قابل استفاده برای همه پایه ها جناس: یک سانی و هم سانی دو یا چند واژه در واج های سازنده را گویند، اگر معنی متفاوتی داشته باشند. در دو کلمه هم جنس گاه جز معنی هیچ گونه تفاوتی ندارند و گاه علاوه بر معنی، در یک مصوت یا صامت با هم متفاوت اند. به دو کلمه هم جنس یا هم معنی که در یک مصراع یا بیت به کار می رود، ارکان جناس گویند. ارزش جناس به موسیقی و آهنگی است که در سخن می آفریند و زیبایی جناس در گرو پیوندی است که با معنی سخن دارد. جناس در شعر و نیز در نثر به کار می رود. جناس تام یک سانی دو واژه در تعداد و ترتیب واج هاست؛ جناس تام بر موسیقی درونی مصراع یا جمله می افزاید؛ مانند: بردوخته ام دیده چو باز از همه عالم تا دیده من بر رخ زیبای تو باز است در این مثال واژه « باز» دو بار به کار رفته است؛ باز اول به معنی پرنده شکاری و باز دوم به معنی گشاده است. انواع جناس: جناس ناقص حرکتی: یک سانی دو یا چند واژه در صامت ها و اختلاف آن ها در مصوت های کوتاه است. تکرار صامت ها، موسیقی درونی مصراع را پدید می آورد؛ مانند: شکر کند چرخ فلک، از مَلِک و مُلک و مَلِک کز کرم و بخشش او، روشن و بخشنده شدم در بیت بالا، سه واژه « مَلِک، مُلک، مَلَک» به کار رفته اند، صامت های هر سه واژه یک سان اما مصوت های کوتاه آنان و همچنان معنی شان با هم متفاوت است. جناس ناقص اختلافی: اختلاف دو کلمه در حرف اول، وسط یا آخر است. جناس میان دو واژه آن گاه جناس ناقص خوانده می شوند که اختلاف آن ها بیش از یک حرف نباشد. برای نمونه: بدان گه که خیزد خروش خروس ز درگاه برخاست آوای کوس در این مثال، دو کلمه «خروش» و «خروس» در کنار هم آمده اند، آخرین صامت دو کلمه با هم متفاوت است. هماهنگی این دو واژه در بقیه صامت ها و مصوت ها و هماهنگی حرف اول آن ها با «خیزد» از عوامل آفرینش موسیقی در مصراع اول است. این جناس در کتب سنتی، به تفکیک اختلاف در حرف اول، وسط و آخر، جناس مضارع، لاحق و مطرف نامیده می شده است. جناس ناقص افزایشی: اختلاف دو واژه است در معنی و تعداد حروف، این نوع جناس در کتب سنتی جناس زاید یا مذیّل نامیده می شده است. در جناس ناقص افزایشی، افزایش ممکن است در حرف اول، وسط و آخر رخ دهد. مانند: سرو چمان من چرا میل چمن نمی کند همدم گل نمی شود، یاد سمن نمی کند در این بیت، واژه «چمان» یک حرف بیشتر از «چمن» دارد. این حرف در وسط آن افزوده شده است. هم سانی سه صامت دیگر در این دو واژه و همراهی چمان و چمن با کلمه «چرا» در آفرینش موسیقی درونی نقش داشته است. جناس تام: آن است که دو کلمه در بیتی بیاید در خط و تلفظ یکسان باشند، اما دو معنی متفاوت داشته باشند. مانند: شیر(به معنی شیر خوردنی، شیر حیوان، شیر آب). بهرام گه گور می گرفتی همه عمر دیدی که چگونه گور بهرام گرفت گور اول به معنی "گورخر" و گور دوم به معنی"قبر" است.